Aardrijkskundebuitenpost

Welkom op de site van Buitenpost: Binnenstebuiten!

Welkom op de informatiewebsite van het dorp Buitenpost!

Wij zijn twee studenten van de opleiding 'Leraar Aardrijkskunde' aan de NHL te Leeuwarden. In de propedeutische fase van de betreffende opleiding is deze website, in het kader van het vak 'Dorpsonderzoek', het resultaat van een een essentieel onderdeel van deze fase. Voor dit onderzoek hebben we een bezoek gebracht aan het dorp Buitenpost, hebben we een interview afgenomen met Anne van Lunen (voorzitter Stichting Oud Achtkarspelen) en hebben we een bezoek gebracht aan het Fries archief (Tresoar). Ook kaartanalyses en oude ansichtkaarten zijn onderdeel van de website. We hopen de bezoeker wijzer te maken over het dorp en de bijbehorende historie.  

Op deze website kunt u allerlei informatie vinden over verschillende onderwerpen die buitenpost aangaan. Zo wordt de historie, het grondgebruik en de demografie van Buitenpost besproken.

Over Buitenpost

Buitenpost is een dorp tussen Leeuwarden en Groningen. Het is tegenwoordig het hoofddorp van de gemeente Achtkarspelen en telt 5764 inwoners. Het is tevens het grootste dorp van de gemeente Achtkarspelen. Buitenpost is ontstaan uit de aangrenzende buurtschap Lutkepost. De spoorlijn, die in 1866 is in Buitenpost is geplaatst, heeft Buitenpost enorm doen ontwikkelen.

Buitenpost heeft verschillende voorzieningen: vier supermarkten, twee middelbare scholen, twee basisscholen, een bakker, een slager, een groenteboer, een toneelclub, een ijsbaan, een drogist, verschillende restaurants en uitgaansgelegenheden en een boekhandel.

Over de gemeente Achtkarspelen

Vroeger

Achtkarspelen was vroeger een gemeente met acht dorpen en dus acht kerken en dus acht kerktorens. Hier heeft de gemeente zijn naam ook aan te danken. In vroeger tijden (In de middeleeuwen en net daarna) was het dorp Augustinusga het hoofddorp van de gemeente. Hier zijn nog oude zegels (1416) van met het oude Grietenijhuis erop afgebeeld, wat vroeger de functie had van een gemeentehuis (de grietenij was de voorloper van de gemeente). In 1827 werd Buitenpost de nieuwe hoofdplaats van de gemeente.

De naam Achtkarspelen wordt voor het eerst genoemd in 1338 in een verbond met de stad Groningen. Er wordt aangenomen dat Achtkarspelen door de geloofsverkondiger Liudger (nu nog terug te vinden in scholen en straatnaambordjes) is gesticht. Hij kerstende de regio, nadat Bonifatius zonder resultaat hetzelfde had geprobeerd in 754 N.C. Liudger werd bisschop van Munster en daardoor viel Achtkarspelen ook onder het bisdom Munster. Nu deed zich een aparte situatie voor: de rest van Friesland was onderdeel van het bisdom Utrecht. De acht oorspronkelijke dorpen die bij Achtkarspelen hoorden (uit het decanaatsregister van 1475), waren Twijzel, Surhuizum, Augustinusga, Buitenpost, Drogeham, De Kooten, Kortwoude en Lutkepost.

Het wapen van achtkarspelen bestaat uit acht torens en is op 25 maart 1818 aan de gemeente toegekend. Het blazoen van het wapen (de uitleg) is als volgt omschreven: 'Van zilver beladen met een kerspelkerk met acht torens, staande op een groene grasgrond. Het schild gedekt met een kroon van goud'.

 
Het wapen van Achtkarspelen (BinnenBuitenpost, 2012)

Op dit kaartje zijn de aartsdiakonaten te zien. Achtkarspelen viel binnen Aartsdiakonaat Frisia (Eigendom van Bisdom van Munster). (BinnenBuitenpost, 2012) 

Nu

Buitenpost heeft de grootste botanische tuin van Nederland: de Kruidhof. De woonfuncties in Buitenpost worden steeds uitgebreider en Buitenpost heeft een relatief uitgebreid centrum met verschillende voorzieningen. Er zijn twee middelbare scholen te vinden en twee relatief grote basisscholen.